Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türkiye’nin deprem risk haritasını güncelleyerek deprem tehlikesi en az olan şehirleri kamuoyuyla paylaştı. Türkiye, jeolojik konumu nedeniyle tarih boyunca sismik hareketliliğin yoğun olduğu bir coğrafya oldu. Ancak bazı şehirler, aktif fay hatlarından uzaklıkları ve sağlam zemin yapılarıyla daha güvenli bir konumda yer alıyor. İşte AFAD’ın belirlediği deprem riski en düşük şehirler ve bu şehirlerin neden daha az risk taşıdığına dair detaylar.
Türkiye’nin Depremle İmtihanı
Türkiye, Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı gibi aktif fay sistemlerinin etkisi altında. Geçmişte yaşanan büyük felaketler, depremin yıkıcı gücünü defalarca gözler önüne serdi. 1939 Erzincan depremi, 1999 Kocaeli Gölcük ve Düzce depremleri, binlerce can kaybı ve ağır maddi hasarlarla hatırlanıyor. En son 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 11 ili derinden etkileyen deprem felaketi ise 53 bin 537 vatandaşımızın hayatını kaybetmesine yol açarak depreme hazırlığın önemini bir kez daha vurguladı.
Deprem Riski En Düşük Şehirler
AFAD, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nı esas alarak yaptığı incelemeler sonucunda deprem riskinin en az olduğu şehirleri listeledi. Bu şehirler, jeolojik ve coğrafi özellikleriyle sismik açıdan daha güvenli bir profil çiziyor. İşte o şehirler:
-
Aksaray
-
Ankara
-
Antalya
-
Artvin
-
Bartın
-
Edirne
-
Giresun
-
Karaman
-
Kastamonu
-
Kırıkkale
-
Kırklareli
-
Kırşehir
-
Konya
-
Mardin
-
Nevşehir
-
Niğde
-
Rize
-
Samsun
-
Siirt
-
Sinop
-
Trabzon
-
Yozgat
-
Zonguldak
Bu Şehirler Neden Daha Az Riskli?
AFAD’ın belirlediği bu şehirlerin deprem riskinin düşük olmasının ardında birkaç temel neden yatıyor:
-
Aktif Fay Hatlarından Uzaklık
Listede yer alan şehirler, genellikle Türkiye’nin ana fay hatlarından uzak bir konumda bulunuyor. Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı gibi yüksek sismik aktiviteye sahip bölgelerden mesafeli olmaları, bu şehirlerde büyük deprem olasılığını azaltıyor. Örneğin, İç Anadolu’daki Konya ve Aksaray ya da Karadeniz’deki Sinop ve Trabzon, fay hatlarının yoğun olduğu alanlardan izole bir konumda. -
Sağlam Jeolojik Yapı
Bu şehirlerin zemin yapıları, deprem dalgalarını daha az büyüten veya sönümleyen özelliklere sahip. Özellikle İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Kırşehir, Niğde ve Karaman gibi şehirler, kayalık ve sert zeminleriyle depremin etkisini azaltıyor. Yumuşak zeminlerin aksine, bu tür alanlar deprem sırasında daha az hasar görüyor. -
Düşük Sismik Aktivite
AFAD’ın Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na göre, bu şehirler dördüncü ve beşinci derece deprem bölgelerinde yer alıyor. Tarihsel veriler, bu bölgelerde yıkıcı depremlerin çok nadir olduğunu gösteriyor. Örneğin, Karadeniz Bölgesi’nde Giresun ve Artvin gibi şehirler, sismik hareketliliğin düşük olduğu alanlar olarak biliniyor. -
Coğrafi Avantajlar
Karadeniz kıyısındaki Samsun, Rize ve Zonguldak gibi şehirler, fay hatlarının aktif olduğu bölgelerden uzakta yer alıyor. Benzer şekilde, Mardin’in yüksek platoları ve Antalya’nın bazı kesimleri, tektonik hareketlerden daha az etkileniyor. Bu coğrafi konum, deprem riskini doğal olarak düşürüyor.
Hazırlık Her Zaman Önemli
AFAD, bu şehirlerin düşük riskli olmasının depreme tamamen bağışık oldukları anlamına gelmediğini vurguluyor. Türkiye’nin her noktasında deprem riski bulunabileceğini belirten uzmanlar, bina güvenliği, acil durum planları ve toplumsal bilinçlenme gibi konularda hazırlıklı olmanın hayati önem taşıdığını ifade ediyor. Düşük riskli şehirlerde bile, yapılaşma standartlarına uygun hareket edilmesi gerektiği uyarısı yapılıyor.
Vatandaşlara Çağrı
AFAD, deprem riski düşük olan şehirlerde yaşayan vatandaşlara da şu önerilerde bulundu:
-
Bina güvenliği kontrolü: Evlerin deprem dayanıklılığı test edilmeli.
-
Acil durum çantası: Her hanede temel ihtiyaç malzemeleri hazır bulundurulmalı.
-
Eğitim ve tatbikat: Deprem anında doğru davranış biçimleri öğrenilmeli ve düzenli tatbikat yapılmalı.
Türkiye’nin deprem gerçeği, sadece yüksek riskli bölgelerde değil, her yerde hazırlıklı olmayı gerektiriyor. AFAD’ın açıkladığı bu liste, vatandaşlara daha güvenli bölgeler hakkında bilgi verirken, depreme karşı bilinçlenmenin önemini bir kez daha hatırlatıyor.